Sonja Nederlands – tekstbegrip

Weer voor het eerst bij elkaar gezeten met onze onderzoeksgroep Nederlands. We mogen dit schooljaar weer met vier docenten Nederlands ontwerpen.Ik verheug me erop om weer een tijd samen met zeer ervaren collega’s aan de slag te gaan met het verbeteren van ons onderwijs en tot mijn grote vreugde nemen we  tekstbegrip als onderzoeksterrein.  

Tijdens ons eerste gesprek vandaag kwamen we op het belang van woordenschatonderwijs en op het stellen van vragen bij de tekst. Twee voor mij heel belangrijke punten merkte ik en toch moet ik bekennen dat deze onderdelen nog steeds geen expliciete plaats innemen in mijn lessen tekstbegrip. Vreemd eigenlijk, dat vraagt om goede voornemens….

Posted under activerende didactiek, onderzoek

Vanochtend oog in oog met Aboutaleb, de burgemeester van Rotterdam. Hij opende de conferentie begrijpend lezen van de CED groep. Nieuwsbegrip bestaat vandaag 5 jaar en dat werd gevierd met deze conferentie. Aboutaleb verwees nog even naar Wilders: je komt vrijwillig naar een land en wordt gedwongen de taal te leren. Een verder aardige toespraak met veel verwijzingen naar hoe lastig het is een taal onder de knie te krijgen; taal is meer dan communicatiemiddel, taal is ook een cultuurdrager.

Daarna wat cijfers waarin de bezorgdheid moest doorklinken over het begrijpend lezen. Nederland behoort nog tot de zes beste landen op de wereld, maar kachelt achteruit in de prestaties.

Prof. van den Broek van de universiteit Leiden ging dieper in op wat er gebeurt bij begrijpend lezen, wat er mis kan gaan en hij beloofde ook wat je er aan kon doen, maar dat laatste kwam helaas niet zo heel goed uit de verf. Er komt binnenkort een programma voor het onderwijs van zijn hand, dus hij wilde nog niet alles prijs geven. Indrukwekkende filmpjes van hersenen die aan het lezen waren. Goede lezers leggen verbanden, is me bijgebleven. Zwakke lezers hebben hier moeite mee. Er zijn twee zwakke groepen lezers. De ene groep springt tijdens het lezen alleen terug binnen de zin. De andere groep maakt net als de goede lezers sprongen in de tekst, maar springt niet naar de goede plekken en spreken verkeerde achtergrondinformatie aan. Er komen oplossingen voor deze twee groepen.

Daarna deed Hilde Hacquebord dit nog eens dunnetjes over en maakte volop reclame voor Diataal, een prima programma om te signaleren hoe goed (of hoe slecht) leerlingen zijn in begrijpend lezen.

Met een beetje bloedeloze  formumdiscussie sloot het ochtendprogramma. Helaas kwam de inspecteur van onderwijs niet zo veel aan het woord Ik vond het wel interessant te horen wat hij vond van de stand van zaken in het v.o. Hij verbaasde zich erover dat zo weinig docenten aan konden geven wat de doelenvoor dat jaar waren voor de leerlingen. Steeds werd verwezen naar de methodedoelen.

Lekkere lunch, goed geregeld. Daarna twee workshops. De eerst het meest inspirerend. Leuke presentatie van Tessa van Schie van het Comenius. Zetten heel succesvol Nieuwsbegrip in. Hebben vakdoceten van andere vakken er inmiddels bij betrokken (taalbeleid) en scoren goed op eindexamens.

Er kwam nog een workshop. Ik leefde weer mee met mijn leerlingen die mij nog aan moeten het zesde uur. Niet te doen… Gelukkig ook nog wel aardig, al was dit wat minder boeiend dan de vorige workshop. Hierin werd ingegaan op leesstrategieen. Nu niet globaal lezen. enz. Dat zijn volgens mij ook leesdoelen… Maar op samenvatten, vragenstellen, enz.

Posted under Geen rubriek

Leerlingen motiveren om een tekst te lezen blijft voor mij lastig. Geinspireerd door de publicatie activerende werkvormen van Flokstra http://inspiratiekringdidactiek.yolasite.com/resources/Activerende_werkvormen.pdf  heb ik gisteren met vwo 4 verbaal voetbal ‘gespeeld’ in de hoop hiermee de motivatie te vergroten om een tekst te lezen. Er was direct belangstelling van de leerlingen, vooral van de jongens: eindelijk actie in de tent bij dat toch wat saaie vak Nederlands. Hier en daar een verschrikte uitroep van een meisje dat ‘niks van voetbal’ weet. De spelregels uitlegd, aanvoerder gekozen en toen met de tekst laten ‘trainen’. De jongens bleken erg geinteresseerd in het spel, maar minder in de training. De jongens wonnen de tos en mochten beginnen. Al snel wisten ze geen antwoord op de vraag en ging de bal naar de overkant. Leuk was dat elke leerling maar 1 vraag mocht beantwoorden, waardoor iedereen mee moest doen. De jongens kwamen al snel op achterstand. De betrokkenheid bleef groot. Ik had eigenlijk verwacht dat ze zouden protesteren tegen het feit dat het om een tekst met vragen zou gaan, maar ze gingen goed op in het spel. De jongens verloren uiteindelijk en ik denk dat het me wel lukt om dit spel nog een keer te spelen en dat de jongens dan zich beter willen voorbereiden om niet te verliezen. Ik probeer het denk ik nog een derde les, door ze voor elkaar vragen te laten maken.

Spelregels:

- twee ploegen – twee aanvoerders – tossen om wie er mag beginnen – de eerste ploeg krijgt een vraag over de tekst – fout? bal naar de tegenstander – goed? balbezit – na drie vragen goed beantwoord, 1 punt – gele kaart als iemand voor mijn beurt schreeuwt – of tegen scheidsrechter in gaat – twee gele kaarten levert een rode kaart op, (tijdelijk) uit het spel, bal naar de tegenpartij

Posted under Geen rubriek, leerstijlen, lessen

Van de week met havo 4 met een nieuwsbegrip tekst gewerkt. Ik wil ze deze laatste weken vooral motiveren om wat moeilijkere teksten te gaan lezen. 

Mijn opdracht: supersimpel, maar tot mijn eigen verrassing behoorlijk doeltreffend. Ik had de tekst genomen over de olieramp. Ik heb ze eerst in tweetallen op een A3-vel laten opschrijven wat ze van dit onderwerp al wisten. De leerlingen gingen direct aan de slag (is meestal wel anders bij tekstbegrip…). Daarna de opdracht gegeven om in de tekst te kijken wat ze nog niet wisten en dat aan te vullen op hun A3-vel. Ook dit ging eigenlijk snel goed. De meeste leerlingen gingen fanatiek aan de slag, een paar wat nonchalanter, maar iedereen was aan de slag met de tekst. Op een gegeven moment ontstond de vraag of de olie onze kant op zou kunnen komen. Op de beamer de Golf van Mexico opgezocht. Uiteindelijk heb ik ze op laten schrijven wat ze dachten dat de hoofdgedachte was van de tekst en van 1 alinea de kernzin laten markeren. Samen nog kort besproken.

Simpele uitbreiding, waar ik deze keer geen tijd voor had:

- Op A3 noteren wat je over het onderwerp weet

- In andere kleur noteren wat je zou willen weten over dit onderwerp.

-Wordt er in de tekst antwoord gegeven op deze vragen? Schrijf het er bij.

Posted under activerende didactiek, lessen